Ποιοι είναι οι μοριακοί μηχανισμοί πίσω από τη σχέση διατροφής – υγείας;
Τα τελευταία χρόνια γίνεται ολοένα και πιο ξεκάθαρο ότι η διατροφή έχει πολύ μεγαλύτερο ρόλο από ό,τι νομίζαμε στη διαμόρφωση της υγείας των ανθρώπων. Για παράδειγμα, διαμορφώνει σημαντικά το ρίσκο που διατρέχουμε για νόσους όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο καρκίνος.
Επίσης, πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι σημαντικό ρόλο για την υγεία μας παίζει και η χλωρίδα του εντέρου, δηλαδή το σύνολο των συμβιωτικών μικροοργανισμών που βρίσκονται στο έντερό μας. Η εντερική χλωρίδα, η οποία διαμορφώνεται εν μέρει από τις τροφές που καταναλώνουμε, εξασφαλίζει την ομαλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Για παράδειγμα, βοηθά τον οργανισμό να αφομοιώσει τροφές που χωρίς αυτήν δεν θα μπορούσαμε να χωνέψουμε (π.χ. παξιμάδια ολικής άλεσης). Βοηθά επίσης στην παραγωγή βιταμινών (π.χ. Β και Κ) καθώς και στην καταπολέμηση παθογόνων μικροοργανισμών, διατηρώντας την ακεραιότητα του εντερικού βλεννογόνου. Πρόσφατες έρευνες μάλιστα έχουν δείξει ότι η χλωρίδα του εντέρου έχει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος και στην ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού.
Ανεξάρτητα από την άμεση επίδραση της διατροφής στην υγεία μας, το τι τρώμε συνδέεται άμεσα και με το πόσο ζούμε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι Μπλε Ζώνες, πέντε περιοχές στον κόσμο, μεταξύ των οποίων και η Ικαρία, όπου οι κάτοικοι ζουν αισθητά περισσότερα χρόνια από τον υπόλοιπο πληθυσμό. Στις περιοχές αυτές η μακροζωία οφείλεται, μεταξύ των άλλων, και σε διατροφικούς παράγοντες. Κοινό χαρακτηριστικό της διατροφής που ακολουθείται στις Μπλε Ζώνες είναι η κατανάλωση πολλών φρούτων, λαχανικών και οσπρίων.
Είναι λοιπόν αναμφισβήτητο ότι οι τροφές που καταναλώνουμε επηρεάζουν την υγεία μας. Ωστόσο ο τρόπος με τον οποίον συμβαίνει αυτό δεν είναι γνωστός και οι μοριακοί μηχανισμοί που συνδέουν τη διατροφή με την υγεία και τη μακροζωία παραμένουν αδιευκρίνιστοι. Στόχος της μελέτης FastBio (Φάστμπάιο) είναι να συνεισφέρει στην κατανόηση αυτών των μοριακών μηχανισμών και να συμβάλλει στην εύρεση τρόπων με τους οποίους, στο κοντινό μέλλον, θα μπορούμε να χρησιμοποιούμε τη διατροφή ως θεραπευτικό μέσο.
Η βιολογία της νηστείας: FastBio
Η ονομασία FastBio προκύπτει από τις λέξεις Fasting που σημαίνει νηστεία, και Biology που σημαίνει Βιολογία. 
Για να περιγράψουμε τους μοριακούς μηχανισμούς που ρυθμίζονται από τη διατροφή θα μελετήσουμε δύο πληθυσμιακές ομάδες οι οποίες ακολουθούν διαφορετικές δίαιτες. Συγκεκριμένα, θα επικεντρωθούμε στις διατροφικές διαφορές μεταξύ ατόμων που ακολουθούν τη νηστεία της Ορθόδοξης Εκκλησίας (Σαρακοστή, Αποστόλων, Δεκαπενταύγουστου, Χριστουγέννων, Τετάρτες, Παρασκευές κ.α.) και ατόμων που ακολουθούν τη δίαιτα του γενικού πληθυσμού, δηλαδή δεν έχουν συγκεκριμένες διατροφικές συνήθειες (π.χ. νηστεία, χορτοφαγία, αποφυγή γλουτένης, λακτόζης κτλ.).
Στα άτομα που θα συμμετάσχουν (κριτήρια και διαδικασία συμμετοχής) στη μελέτη θα γίνουν δύο δωρεάν εκτενείς αιματολογικοί έλεγχοι (τσεκ απ), καθώς και έλεγχος της εντερικής χλωρίδας (εξέταση κοπράνων) συνολικής αξίας άνω των 200 Ευρώ. Στους συμμετέχοντες θα γίνουν διάφορες μετρήσεις όπως ύψους, βάρους, και πίεσης. Θα πραγματοποιηθεί επίσης λήψη σύντομου ιατρικού και διατροφικού ιστορικού. Επιπροσθέτως, με το πέρας του δεύτερου ελέγχου θα υπάρχει δυνατότητα δωρεάν συνεδρίας με διαιτολόγο-διατροφολόγο.
Η μελέτη θα διεξαχθεί υπό την επίβλεψη της Δρ Αντιγόνης Δήμα, Ερευνήτριας Γ’ στο Ερευνητικό Κέντρο Βιοϊατρικών Επιστημών Αλέξανδρος Φλέμινγκ και χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (European Research Council).
